Transport 9 | Westerbork – Sobibor | 27 april | 1204 personen | 0 overlevenden
Soms staan er namen op de transportlijsten van personen van wie we nog weinig weten. Een van die personen is Ryfka Malinger. Zij werd geboren op 11 augustus 1909 in Baligród, een dorpje in Polen. Zij vluchtte uit Polen en kwam in Nederland terecht. Ze staat op een foto uit 1942 met andere vluchtelingen uit Oost-Europa. Zij woonde in Gouda, aan de Lange van Wijngaardstraat. Op 27 april ging zij op transport naar Sobibor en werd bij aankomst vermoord. Ryfka werd 33 jaar.
Waar kwam Ryfka vandaan?
Baligród, gelegen in het zuidoosten van Polen, kende al een joodse gemeenschap vanaf het begin van het bestaan van het dorp. Er zijn historische beschrijvingen die teruggaan naar 1605. De Joodse gemeenschap groeide en had uiteindelijk twee synagogen, een eigen begraafplaats en een religieuze school.
In 1900 bestond de Joodse gemeenschap in Baligród uit 1100 personen. Dat was 61,5% van de gehele bevolking. Door de Eerste Wereldoorlog en massaemigratie in 1921 bestond de populatie nog maar uit 515 personen.
Het zou kunnen zijn dat Ryfka niet meer in Baligród woonde toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Het dorp kende toen 990 Joodse inwoners. Het was een typische sjtetl geworden en de meeste Joden hingen het Chassidisme aan. Tijdens de oorlog werden de meeste joden naar het Zasław concentratiekamp gestuurd. Op de Joodse begraafplaats werd ook een aantal Joden geëxecuteerd. De synagoge werd in brand gestoken en de Joodse gemeenschap verdween voorgoed uit Baligród.
Bronnen:
- Joodsmonument.nl
- Goudsmetaheerhuis.nl
- Herinneringscentrum Westerbork
- Sztetl.org