Transport 10, 4 mei 1943
Monument in Sobibor, onthuld in 1965.
4 mei is de dag waarop we de Nederlandse oorlogsslachtoffers herdenken. Herdacht worden allereerst diegenen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen of vermoord. Dit doen we tijdens de Dodenherdenking, officieel: de Nationale Herdenking, die in het hele land om 20.00 uur plaatsvindt.
Het gedicht Klein monument droeg Anneke Hemrika op aan hen die nooit terugkeerden, van wie zelfs geen familie overbleef, geen graf, geen monument. Zo verging het ook de 1187 mannen, vrouwen en kinderen die op 4 mei 1943 per trein vanuit Westerbork naar Sobibor vertrokken. Drie dagen later waren ze allemaal dood. Voor hen geen eigen graf. Sobibor is immers een massagraf, een zichtbare herinnering aan de diepste bodem die het menselijk denken en handelen kan bereiken. Sobibor is een waarschuwing voor de waanzin waartoe de mens in staat is.
Zeventig jaar na dato zijn er plannen om het terrein van het voormalige vernietigingskamp Sobibor opnieuw in te richten, om meer ruimte te maken voor zowel herdenking als educatie.
