Terugblik herdenking kindertransporten en Sjiwwe voor Sobibor (4 juni 2023)

By 9 juni 2023 juni 26th, 2023 Nieuws
Bloemstuk Stichting Sobibor

Namens Stichting Sobibor legde bestuurslid Bernolf Kramer en zijn dochter een bloemstuk.

Dit jaar was het 80 jaar geleden dat de Kindertransporten vanuit Kamp Vught via Westerbork naar Sobibor plaatsvonden. Hier vind je een terugblik in foto’s, het NOS Jeugdjournaal en enkele toespraken.

De herdenking in samenwerking met NM Kamp Vught is jaarlijks rond 6 en 7 juni, de data van de Kindertransporten van Vught naar Westerbork. Op 5 juni 1943 werd bekend  gemaakt dat alle Joodse kinderen weg moesten. In de ogen van de SS-leiding gaven ze teveel overlast. Bijna 1300 kinderen, vaak begeleid door hun moeder, soms ook hun vader, of door beide ouders, werden op 6 en 7 juni in twee treinen naar Westerbork overgebracht.

Deze laatste trein uit Vught kwam in de vroege ochtend van 8 juni aan, de nieuw-aangekomenen werden geregistreerd en bijna allemaal gingen zij direct naar de gereedstaande trein die hen naar Sobibor vervoerde. Zo goed als alle 3017 gedeporteerden van het 15e transsport op 8 juni 1943 werden daar bij aankomst vermoord, waaronder de naar Sobibor gedeporteerde kinderen van de 2 transporten uit Vught.

Na een welkomstwoord door directeur Jeroen van den Eijnde (directeur NM Kamp Vught) las Christine Gispen-de Wied (voorzitter Stichting Sobibor) de proclamatie voor waarmee de Kindertransporten in 1943 in het kamp bekend werden gemaakt.

Lineke de Vries

Sara de Vries vertelde het verhaal van haar nichtje Lineke de Vries, die als 6-jarige met moeder Eva naar Sobibor moest. Sara de Vries is gastspreker bij het Landelijk Steunpunt WOII-Heden. Lees hier haar bijdrage.

Opperrabbijn Binyomin Jacobs hield een overdenking. Die kun je hier lezen.

De leerlingen vervulden ook dit jaar verschillende rollen: als ceremoniemeester, interviewer of Kids Reporter. Ook lazen de kinderen de namen voor van in 1943 weggevoerde Joodse kinderen, en hielpen zij bij het leggen van de bloemstukken.

Na de herdenking was de voorstelling ‘Sjiwwe voor Sobibor’ te zien. Ditmaal in een speciale versie met teksten die te maken hebben met de kindertransporten van juni 1943.

Sjiwwe is de zevendaagse rouwperiode in de Joodse traditie. Het woord betekent ook ‘zitten’ en is het woord voor het getal zeven in Hebreeuws. Jonge theatermakers onderzochten nieuwe manieren van herdenken, tachtig jaar na de negentien transporten vanuit Nederland naar Sobibor.

Sjiwwe voor Sobibor is een samenwerking van Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Theater Na de Dam, Roestvrij theater en Stichting Sobibor.

Het NOS Jeugdjournaal maakte onderstaande reportage over de herdenking op 4 juni:

“Maar zeker ook het programma na afloop van de herdenking: een toneelstuk, uitgevoerd door jongeren: Sjiwwe, heette het. Imponerend en confronterend. Ik kan het niet beschrijven, omdat de opvoering van de weg die de kinderen van de Kindertransporten moeten afleggen, zo echt was dat woorden tekort zouden schieten. Alle Middelbare scholen zouden verplicht dit moeten zien, in de strijd tegen antisemitisme en ieder andere vorm van rassenhaat.”

Opperrabbijn Binyomin Jacobs

De Kids Reporters van BS De Schalm maakten een verslag van de herdenking.

Foto’s: Monique van den Brink, Lisette Broess, Bernolf Kramer en Jan van de Ven.  

Met dank aan de leerlingen en docenten Mart, Lieke en Natalie van BS De Schalm, Defensie, Kids Reporters (filmpje volgt nog), Landgoed Huize Bergen, Politie Oost-Brabant, het Revesz Trio, het Rode Kruis en Buurtpreventie Vught.